Het Citadelpark is een park dat dateert uit vorige eeuwen (1875,1913,1930…) Het is in wezen een stadspark zoals men in de negentiende eeuw dacht over een stadspark. We leven niet meer in de negentiende eeuw en dus ziet men de nood ontstaan om vandaag van het Citadelpark een hedendaags stadspark te maken. Dat ligt in de lijn van de geschiedenis waarbij het Citadelpark in de loop der tijden zeer veel veranderingen onderging.
Eén van de belangrijkste kenmerken van deze veranderingen is dat men het stadspark zag als een beschikbare ruimte om er gebouwen op te trekken en er allerlei activiteiten te organiseren die met het leven in de stad te maken hebben. Hierdoor kwam de oorspronkelijke opvatting van wat een stadspark is onder druk te staan.
We zien die opvatting om beschikbare ruimten in de stad vol te bouwen steeds voortduren. Dit maakte het ook nodig om wegen in het park te asfalteren, om er parkeergelegenheid te voorzien enzovoort. De hedendaagse evenementencultuur kan aan deze evolutie alleen maar bijdragen.
Vandaag wil de Stad Gent opnieuw het Citadelpark aanpakken en opnieuw ziet men dat dit – net zoals in het verleden – zal gebeuren door het zoeken naar compromissen tussen allerlei financieel krachtige en minder financieel krachtige groepen, door het nastreven van politieke belangen en door het realiseren van persoonlijke belangen.
In dit debat heeft het stadspark zelf geen vertegenwoordigers. Het debat gaat niet om het park. Het gaat om alles wat met het park moet of kan gebeuren. Dat is ook in het verleden altijd zo geweest. En de nadelen voor het park zijn talloos. Het idee dat een park een park zou kunnen zijn is te moeilijk.
Wat het park kan redden is dat men het oorspronkelijke negentiende eeuwse idee van wat een stadpark is opnieuw herdenkt en nagaat hoe dat idee zich in het Citadelpark toont. Daarvoor is het nodig dat men voorzichtig omgaat met het waardevolle uit de geschiedenis en dat men van daaruit de zaken aanpakt om een hedendaags stadspark te realiseren. Dat is in het verleden nooit gebeurd. Dat zal ook nu niet gebeuren.
Knappe jongens zullen met powerpoints en lego blokjes uit hun kindertijd inspelen op de belangen van de meest biedende. Voor hen is een park geen park maar een project. Het Citadelproject dus. Dat is voor een stadspark geen prettig vooruitzicht. Het kadert in zeer veel renovatieprojecten van de Stad Gent die zijn gebeurd alsof men Gent opnieuw moest uitvinden. De hedendaagse kennis en de technische middelen maken het nochtans perfect mogelijk om op een briljante manier zorgvuldig om te gaan met het waardevolle uit het verleden en er het heden mee te verrijken zoals dat is gebeurd in zeer veel stadsparken die ik heb bezocht in Frankrijk en Engeland.
Het ga de Citadelpark goed. Van hieruit, vaarwel en succes.
Pol Hoste
Cultuurprijs Stad Gent